(अनुसूचित बँका ) शेड्युल बँक म्हणजे काय ? शेड्यूल बँकेचे कार्य कसे वेगळे असते ? – Scheduled Bank In Marathi

अनुसूचित बँका म्हणजे काय – What Is Scheduled Bank In Marathi अनुसूचित बँक म्हणजे काय , शेड्युल बँक चे प्रकार – Types Of Schedule Bank In Marathi ,शेड्युल बँकेचे कार्य – Function Of scheduled Banks In Marathiनमस्कार मित्र मंडळी!!! आपण आज या लेखात शेड्युल  बँक बद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. शेड्युल बँक काय असते, त्याचा अर्थ काय होतो,

शेड्युल बँक चे प्रकार कोणकोणते आहेत आणि त्याचे कार्य कोणते याबद्दल जाणून घेणार आहोत. भारतामध्ये बँकिंग सेक्टर चे मुख्य दोन भाग पडतात.1. शेड्युल आणि 2. नॉन-शेड्युल अशा दोन विभागात विभाजित केल्या  जाऊ शकते. 

अनुसूचित बँका म्हणजे काय ? – अनुसूचित बँक म्हणजे काय-  Scheduled Bank In Marathi

भारतामध्ये बँकांसाठी वेगवेगळ्या सब कॅटेगिरी आहेत. भारतीय रिझर्व बँक अधिनियम, 1934  ची दुसरी अनुसूचि किंवा अनुसूची || च्या  अंतर्गत सूचीबद्ध बँकांना अनुसूचित बँक (Scheduled Bank) च्या स्वरूपात ओळखले जाते.या  कॅटेगिरी च्या अंतर्गत येणाऱ्यांसाठी बँकेने जमा केलेली धनराशी आणि देयक  धनराशी कमीत कमी 5 लाख रुपये पर्यंत असली पाहिजे.

आणि या ऐवजी देखील  ज्या बँकेला शेड्युल स्टेटस मिळालेला आहे ते सेंट्रल बँक  च्या कमी व्याजसाठी  जबाबदार आहे.आणखी देखील  जबाबदाऱ्या आहेत ज्याला सर्व शेडूल बँकांना पूर्ण करण्याची आवश्यकता आहे, त्यामधून एक भारतीय रिझर्व बँक सोबत एवरेज डेली कॅश रिझर्व प्रमाण तयार ठेवणे आहे. 

पेटीएम पेमेंट बँक लिमिटेड (PPBL) ने मागील वर्षी अनुसूचित बँक (Scheduled bank) चा दर्जा प्राप्त केला आहे. हे भारतीय रिझर्व बँक (RBI)  द्वारा प्रदान केलेले आहे. यासोबतच पेटीएम बँक ला भारतीय रिझर्व बँक अधिनियम 1934  दुसऱ्या शेड्युल मध्ये सहभागी केले गेले आहे. यामुळे  कंपनीला अधिक उत्पादन आणि वित्तीय सेवा प्रधान करण्यास मदत होईल. 

अनुसूचित बँकांचा अर्थ –Schedule Bank Meaning In Marathi

अनुसूचित बँका म्हणजे त्या बँका ज्यांची नावे भारतीय रिझर्व्ह बँक कायद्याच्या दुसऱ्या अनुसूचीमध्ये समाविष्ट आहेत.

शेड्युल बँकेचे प्रकार – अनुसूचित बँकेचे प्रकार

शेड्युल ||  च्या  अंतर्गत सर्व बँकांना खालील प्रमाणे वर्गीकृत केलेले आहेत –

1. शेड्युल कमर्शियल पब्लिक सेक्टर बँक
2. SBI आणि त्याची सहयोगी बँक
3. शेड्युल कमर्शियल प्रायव्हेट सेक्टर बँक
4. जुने प्रायव्हेट बँक
5. भारतातील अनुसूचित विदेशी बँक
6. नवीन प्रायव्हेट सेक्टर बँक

शेड्युल बँकेचे कार्य – Function Of Scheduled Bank In Marathi

1. जनता कडून ठेव रक्कम स्वीकारणे
2. उधार देण्याची सुविधा
3. डिमांड ड्राफ्ट ची सुविधा
4. फंड ट्रान्सफर ची सुविधा
5. मसुदा जारी करणे
6. ग्राहकांना लोकर सुविधा प्रदान करणे
7. ग्राहकांना फॉरेन एक्सचेंज करून देणे

 याशिवाय शेड्युल  बँकांना अधिक स्थिर मानले जाते आणि  यामुळे याची शक्यता नसते की ठेवीदारांच्या अधिकाऱ्यांना नुकसान होईल. तसेच शेड्युल बँक भारतीय रिझर्व बँक कडून सुधारक घेण्यासाठी अधिकृत आहे 

सार्वजनिक क्षेत्रातील अनुसूचित व्यावसायिक बँक – शेड्युल कमर्शियल पब्लिक सेक्टर बँक

सार्वजनिक क्षेत्रातील अनुसूचित व्यावसायिक बँका किंवा राष्ट्रीयीकृत बँका अशा वित्तीय संस्था आहेत ज्यात सरकारचा हिस्सा ५०% पेक्षा जास्त आहे. काही वर्षांपूर्वी सरकारने सार्वजनिक क्षेत्रातील काही व्यावसायिक बँका एकमेकांमध्ये विलीन केल्या होत्या. सध्या, सार्वजनिक क्षेत्रातील अनुसूचित व्यावसायिक बँकांची नावे खालीलप्रमाणे आहेत-

1. स्टेट बँक – State Bank
2. सेन्ट्रल बँक – Central Bank
3. यूनियन बँक – Union Bank
4. बरौदा बँक – Baroda Bank
5. बँक ऑफ इंडिया – Bank Of India
6. केनरा बँक – Canara Bank
7. इंडियन बँक – Indian Bank
8. यूको बँक – Uco Bank
9. पंजाब नेशनल बँक Punjab National Bank
10. बँक ऑफ महाराष्ट्रा – Bank Of Maharashtra
11. पंजाब एंड सिंद बँक – Punjab Sydney Bank 
12. इंडियन ओवरसीज बँक – Indian Overseas Bank

खाजगी क्षेत्रातील अनुसूचित व्यावसायिक बँका – नवीन प्रायव्हेट सेक्टर बँक

ज्या वित्तीय संस्थेमध्ये ५०% पेक्षा जास्त खाजगी व्यक्तींचा सहभाग आहे तिला खाजगी मालकीची शेड्युल्ड कमर्शियल बँक म्हणतात, जसे की खाजगी क्षेत्रातील शेड्युल्ड कमर्शियल बँकांची यादी खालीलप्रमाणे आहे-

• आईसीआईसीआई बँक – ICICI Bank Ltd
• ऐक्सिस बँक – Axis Bank Ltd
• बंधन बँक – Bandhan Bank Ltd
• आईडीबीआई बँक – IDBI Bank
• सिटी यूनियन बँक – City Union Bank Ltd
• डीसीबी बँक – DCB Bank Ltd
• धनलक्ष्मी  बँक – Dhanlaxmi Bank Ltd
• फेडरल बँक – Federal Bank Ltd
• एचडीएफसी बँक – HDFC Bank Ltd
• इंदुसिंद बँक – Indusind Bank Ltd
• आईडीएफसी बँक – IDFC Bank Ltd
• येस बँक  – YES Bank
• कर्नाटका बँक – Karnataka Bank Ltd
• करूर वैश्य बँक – Karur Vysya Bank Ltd
• साउथ इंडियन बँक – South Indian Bank
• लक्ष्मी विलास बँक – Lakshmi Vilas Bank Ltd
• नैनीताल बँक – Nainital bank Ltd
• आरबीएल बँक – RBL Bank Ltd
• कोटक महिंद्रा बँक – Kotak Mahindra Bank Ltd
• कैथोलिक सीरियन बँक – Catholic Syrian Bank Ltd
• जम्मू एंड कश्मीर बँक – Jammu & Kashmir Bank
• तमिलनाडु मर्केंटाइल बँक – Tamilnadu Mercantile Bank

• IMPS संपूर्ण माहिती – IMPS म्हणजे काय , कार्य, फायदे, लिमिट, चार्जेस
• NEFT संपूर्ण माहिती – नेफ्ट म्हणजे काय , कार्य, फायदे, लिमिट, चार्जेस
• ऑर्डर चेक कसा भरायचा ? – Order Cheque In Marathi
• कोणताही बँक चा चेक कसा भरायचा ? – How To Fill Cheque In Marathi
• कॅन्सल चेक कसा तयार करावा ? – Cancel Cheque In Marathi

• बुलढाणा अर्बन बँक माहिती – बुलढाणा अर्बन बँक बद्दल संपूर्ण माहिती