क्रॉस चेक म्हणजे काय ? क्रॉस चेक कसे भरायचे – क्रॉस चेकचे प्रकार ,Cross Cheque In Marathi

मित्रांसह शेअर करा - Share this
4.3/5 - (6 votes)

 क्रॉस चेक म्हणजे काय ? क्रॉस चेक कसे भरायचे – क्रॉस चेकचे प्रकार ,Cross Cheque In Marathi ,Cross Cheque Meaning In Marathi  – नमस्कार मित्र मंडळी!!! आपण आज क्रॉस चेक बद्दल संपूर्ण माहिती विस्तारात जाणून घेणार आहोत. क्रॉस चेक नेमके काय असते, त्याचा अर्थ काय होतो,  क्रॉस चेक भरायचे कसे याबद्दल संपूर्ण माहिती बघणार आहोत.

आजच्या या आधुनिक युगात पेमेंट करण्याची सुविधा पूर्वीपेक्षा फार चांगली झाली आहे परंतु  बँक चेक वरून होणाऱ्या पेमेंट मध्ये अजून देखील बदल झालेले नाही परंतु पहिल्यापेक्षा थोडे फास्ट झाले आहे. आतादेखील मोठी पेमेंट म्हणजेच मोठे व्यापारी आणि बिझनेस मॅन बँक चेक मधूनच देवाण-घेवाण करतात. या चेकद्वारे लाखोचे देवाण-घेवाण केले जाते. – क्रॉस चेक म्हणजे काय क्रॉस चेक कसे भरायचे – क्रॉस चेकचे प्रकार ,Cross Cheque In Marathi

क्रॉस चेक म्हणजे काय क्रॉस चेक कसे भरायचे - क्रॉस चेकचे प्रकार ,Cross Cheque In Marathi

क्रॉस चेक म्हणजे काय ? – What Is Cross Cheque In Marathi

क्रॉस चेक एक चेक असते ज्यावर चेकच्या उजवीकडे वरती कोपऱ्यामध्ये दोन समांतर रेषांनी क्रॉस केले जाते. हाच एक प्रकारचा इंटरॅक्शन असते प्राप्तकरत्याला. या चेकला बँक काऊंटरमध्ये कॅश करता येत नाही .

क्रॉस चेक मध्ये रोख रक्कम एका अकाउंट मधून दुसरे अकाउंट मध्ये ट्रांसफर होते, यामध्ये कोणतीही रोख रक्कम दिल्या जात नाही.सोप्या शब्दात सांगायचे झाले तर क्रॉस चेक एकअसा चेक असतो ज्याद्वारे प्राप्तकरत्याला रोख रक्कम दिल्या जात नाही.

या क्रॉस चेक द्वारा रोख रक्कम सरळ प्राप्तकर्त्याच्या अकाउंट मध्ये ट्रान्सफर केले जाते. या चेक वरती समोरील डावीकडे दोन समांतर रेषांनी क्रॉस  केले जाते.

 

क्रॉस चेक चा अर्थ – Cross Cheque Meaning In Marathi

 एक क्रॉस चेक मुख्य रूपाने कोणताही ही चेक असू शकतो ज्यावर दोन समांतर रेषा ओढली जाते. रेषा ही पूर्ण चेक वर ओढली जाऊ शकते अथवा चेकच्या वरच्या कोपऱ्यात, उजवीकडे दोन समांतर रेषा ओढली जाते. याचा सरळ अर्थ होतो की क्रॉस चेक फक्त सरळ बँक खाते मध्ये जमा केल्या जातो

आणि कोणत्याही बँक अथवा  क्रेडिट संस्था द्वारा लगेच नगदी  दिल्या जातो.  हे भुगतानकरत्यासाठी सुरक्षा चा एक स्तर सुनीत करते कारण त्यांना संग्रह करणारे बँकांत सोबत पैशांचीही आवश्यकता असते. 

 

क्रॉस चेक कसे भरायचे – How To Fill Cross Cheque In Marathi

क्रॉस चेक कोणताही चेक  नसतो तोही एक सामान्य चेक असत. क्रॉस चेक  खालील प्रमाणे भरा –

  • सर्वप्रथम तुमच्या बँकेद्वारा दिलेल्या चेक बुक मधून एक चा कागद घ्यावा. 
  • त्या चेकच्या कागदावर ज्याला पेमेंट करायची आहे त्याबद्दल पर्याप्त माहिती भरावे जसे  त्यांचे नाव, अकाउंट नंबर इत्यादी.
  • ते चेक तयार झाल्यावर तुम्हाला रोख रक्कम अंकामध्ये आणि अक्षरांमध्ये लिहावा लागेल आणि शेवटी तुम्हाला तुमचे हस्ताक्षर करावे लागेल.
  • आता चेकच्या डाव्या बाजूला तुम्हाला दोन रेषाओढावी लागेल. 
  • अशाप्रकारे आता तुमचा एक क्रॉस चेक तयार झाला आहे आणि तुम्ही याला कोणत्याही व्यक्तीला देऊ शकता.

 

क्रॉस चेक कसे कार्य करते – How Cross Cheque Works

 जेव्हा तुम्ही कोणत्याही व्यक्तीला क्रॉस चेक किंवा तुम्हाला कधी क्रॉस चेक प्राप्त होतो तर त्या चेकच्या समोर च्याडाव्या बाजूला दोन आडवी रेषा ओढलेली असू शकते आणि त्यांच्या मधात काही लिहिलेले असू शकते किंवा काही लिहिलेले नसू शकते. 

          A/C PAYEE किंवा Not Negotiable ( वाटाघाटी करण्यायोग्य नाही ) यापैकी काहीपण लिहिलेलं असू शकते. जेव्हा चेक प्राप्त करणारा व्यक्ती चेक ला रेडीम करण्यासाठी बँकेत जातो, तर त्या चेकवर क्रॉस पाहून चेकची अमाऊंट ला कॅश मध्ये दिला जाऊ शकत नाही. हा चेक अमाऊंट सरळ प्राप्तकर्ता च्या अमाऊंट मध्ये स्थानांतरित होतो. म्हणजेच कॅश दिला जाऊ शकत नाही तर पैसा सरळ प्राप्तकर्ता च्या  अकाउंट मध्ये जातो. 

 

क्रॉस चेकची आवश्यकता – Importance Of Cross Cheque In Marathi

       बिअर चेक ज्यामध्ये चेक धारक आपला पेमेंट बँक मध्ये जाऊन कॅश काढू शकतो.कॅश काउंटर मध्ये फक्त  ज्याच्या नावाचे चेक काढलेला आहे  त्यालाच कॅश मिळतो.  तरी केव्हा केव्हा असे होते की ज्याच्या नावावर चेक बनलेला आहे त्याचेच एक हरवून गेल्यावर कोणीपण बँकेत जाऊन कॅश काढू शकतो. या समस्या दूर करण्यासाठी क्रॉस चेक ची खूप आवश्यकता आहे.

       क्रॉस चेक खूप सुरक्षित असते कारण जर एक क्रॉस झाला तर त्याला कॅश काढू शकत नाही. त्याऐवजी ज्यांनी चेक बनवलेला आहे त्यांच्या अकाउंट मध्ये पैसे ट्रान्सफर करू शकतो हा पेमेंट देवाण-घेवाण साठी खूप सुरक्षित माध्यम आहे.

 

क्रॉस चेकचे प्रकार – Types Of Cross Cheque In Marathi

   क्रॉस चेक चे प्रकार खालील प्रमाणे –

1.जनरल क्रॉस चेक (General Cross Cheque)

     चेक हा एक सामान्य रूपामध्ये एक असाच एक असतो कोपऱ्यामध्येडाव्या बाजूला दोन समांतर रेषा ओढली जाते. Drawer द्वारे आणि या दोन रेषा च्या मधात And Company आणि & Co ( किंवा कोणत्याही शब्दांचा छोटा रूप लिहिलेला असू शकते किंवा कोणता शब्द लिहिलेला नसू शकतो.)  तथा प्राप्तकर्ता ला चेक दिला जातो.

      या चेकला प्राप्तकर्ता द्वारा कॅश करू शकत नाही. सामान्यपणे क्रॉस चेक बँक अकाउंट मध्ये Paid केला जातो त्यामुळे लाभार्थीला Trace करू शकतो.

 

2.अकाउंट payee क्रॉस चेक (Account Payee Crossed Cheque)

    कोणत्याही चेकला क्रॉस केल्यावर त्यांची सुरक्षा वाढते. क्रॉस चेक ला कोणतीही अकाउंट मधून नगत काढू शकत नाही त्याऐवजी याला केवळ अकाउंट मध्ये ट्रान्सफर करू शकतो. जर तो चेक मध्ये अकाउंट वरही लिहिलेला असतो तर त्या चेकला केवळ तोच व्यक्ती आपल्या अकाउंट मधून ट्रान्सफर घेऊ शकतो ज्यामुळे बँक चेक बनलेला असतो. 

    Account Payee मध्ये क्रॉसिंग वर दोन समांतर रेषांच्या मधात A/C Payee लिहिला जातो. अकाउंट Payee   क्रॉसिंग ला प्रतिबंधात्मक क्रॉसिंग रूपामध्ये ही ओळखले जाते. अशा प्रकारच्या केवळ अकाउंट पेई शब्द समावेश असतो. 

 

3.Not Negotiable Crossed Cheque

     जर तुम्हाला नोट निगोशिएबल क्रॉस चेक मिळतो तर त्याची चांगल्या प्रकारे पडताळणी केल्यावरच त्या चेकला   बँकेत घेऊन रीडिम करावे. कारण या बँक चेक मध्ये कोणत्याही प्रकारची धोका धडी आढळल्यास त्यामध्ये तुम्हाला सामील करून घेतील. 

    यामुळे तुम्ही नोट नेगोशीएबल क्रॉस चेक चांगल्या प्रकारे पडताळणी करून घ्यावी आणिआपल्या अकाउंट मध्ये ट्रान्सफर करावे.

 

4.Special Cross Cheque

स्पेशल चेक हा काही वेगळा नसतो ,या चेक वरती क्रॉस करणारा व्यक्ती त्या चेक वरती बँकेचे नाव लिहून देते व तो केवळ त्याच बँक मध्ये जाऊन रोख रक्कम  काढल्या जाऊ शकते .तुम्हाला ही  स्पेशल  क्रॉस चेक मिळालेले असेल आणि त्यावर लिहिलेल्या बँके मध्ये तुमचे अकाऊंट नसतील तर तुम्ही एक नवा चेक तयार करून घेऊ शकता यावर तुमच्या बँकेचे नाव असले पाहिजे त्यावर तुम्हाला पेमेंट ट्रान्सफर करण्यास मदत होईल.

 

       निष्कर्ष

मित्रांनो, आतापर्यंत तुम्हाला क्रॉस चेक म्हणजे काय ? क्रॉस चेक कसे भरायचे – क्रॉस चेकचे प्रकार ,Cross Cheque In Marathi

आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल आणि तुम्हाला या पलीकडे माहिती मिळाली असेल, मित्रांनो, तुम्हाला तुमचे मत इतकेच हवे असल्यास, खालील कमेंट बॉक्समध्ये कमेंट करा, हा लेख सोशल मीडियावर म्हणजेच फेसबुक व्हॉट्सअॅपवर शेअर करा.

माझे नाव Arti Thakur आहे.मी आपला मराठी (Aplamarathi.com) ची फाउंडर आणि owner आहे.माझे B.COM पूण॔ झाले आहे.मित्रांनो मला Banking ,Finance , loan आणि Online income याची माहिती आहे म्हणून मी तुम्हाला मदत करु इच्छिते.